verslaving

Wanneer ben je verslaafd?

Er is een dunne lijn tussen misbruik en verslaving. Hoe weet je of je die grens hebt overschreden en wanneer ben je dus verslaafd? Het eenvoudige antwoord is dat er sprake is van verslaving wanneer jouw middelengebruik of gedrag je lichamelijke, geestelijke, sociale of financiële welzijn schaadt.

Het sleutelwoord is schade, wat betekent dat je je fysieke en psychische gezondheid in gevaar brengt omdat de drang om drugs, alcohol of gedrag te gebruiken moeilijk te beheersen is.

De American Society of Addiction Medicine definieert verslaving als:

“een behandelbare, chronische medische ziekte waarbij complexe interacties tussen hersencircuits, genetica, de omgeving en iemands levenservaringen een rol spelen. Mensen met een verslaving gebruiken middelen of vertonen gedragingen die dwangmatig worden en vaak doorgaan ondanks de schadelijke gevolgen.“

fysieke ontwenningsverschijnselen drugs

De schadelijke gevolgen van verslaving omvatten:

  • permanente veranderingen in de hersenchemie;
  • gezondheidscomplicaties;
  • relatieproblemen;
  • juridische problemen;
  • financiële problemen;
  • verwondingen of handicaps;
  • overdosis;
  • overlijden.

Soorten verslavingen

Verslaving wordt grofweg in twee categorieën ingedeeld:

Chemische verslaving

Chemische verslaving is het dwangmatig gebruik van gefabriceerde middelen die schadelijke natuurlijke of synthetische stoffen bevatten. Deze vorm van verslaving kan leiden tot chronische, progressieve veranderingen in de hersenchemie die mogelijk fataal zijn.

Chemische stoffen met een hoog risico op misbruik zijn onder andere:

  • Alcohol;
  • Opioïden;
  • Stimulerende middelen;
  • Kalmeringsmiddelen;
  • Hallucinogene middelen;
  • Psychedelica;
  • Marihuana;
  • Nicotine.

Gedragsverslaving

Bij gedragsverslaving gaat het om dwangmatige, aanhoudende, herhaalde handelingen of activiteiten die je uitvoert zonder dat je er echt baat bij hebt.

Gedragsverslavingen zijn onder andere:

Welke criteria worden gebruikt om een verslaving vast te stellen?

Het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) geeft een lijst met criteria waaraan moet worden voldaan om de diagnose stoornis in het gebruik van drugs vast te kunnen stellen. In de laatste versie van de officiële tekst – DSM-5 – is de term verslaving vervangen door stoornis in het middelengebruik, waardoor middelenmisbruik en -afhankelijkheid worden gecombineerd in één classificatie.

De DSM-5 criteria voor de stoornis in het middelengebruik – verslaving – zijn gegroepeerd in vier hoofdcategorieën:

Verminderde controle

  • buitensporig veel tijd besteden aan het zoeken naar drugs, alcohol of risicovol gedrag;
  • verlangens die zo intens zijn dat ze je vermogen om te functioneren aantasten;
  • grotere doses gebruiken dan bedoeld of meer deelnemen aan risicovol gedrag;
  • een cyclus van herstel en terugval.

Sociale problemen

  • middelengebruik of risicovol gedrag met gevolgen voor familie, vrienden en werkrelaties;
  • verlies van belangstelling voor activiteiten die gewoonlijk plezier brengen;
  • afwezigheid van school en werk;
  • in de steek laten of verwaarlozen van kinderen;
  • gendergerelateerd geweld;
  • sociale fobie.

Risicovol gedrag

  • fysiek gevaarlijke situaties (dronken autorijden, over straat lopen, ‘s nachts alleen lopen);
  • gebruiken op riskante plaatsen;
  • afnemende lichamelijke en geestelijke gezondheid;
  • financiële ondergang;
  • scheiding, vervreemding;
  • beroving, aanval, verkrachting;
  • dood.

Lichamelijke afhankelijkheid

  • vaker krachtigere doses gebruiken om hetzelfde effect te bereiken;
  • toegenomen dwang tot gebruik of risicovol of schadelijk gedrag;
  • ontwenningsverschijnselen wanneer je stopt met de stof of activiteit.

Wat zijn de 11 officiële DSM-5 criteria voor een stoornis in middelengebruik?

De diagnose stoornis in het gebruik van middelen – verslaving – wordt gesteld als je binnen twaalf maanden aan twee of meer van de elf DSM-5-criteria voldoet. Je hebt een lichte verslaving als je voldoet aan twee tot drie criteria, een matige verslaving als je voldoet aan vier tot vijf, en een ernstige verslaving als je voldoet aan zes of meer.

Bron: DSM-5 Criteria for Substance Use Disorders: Recommendations and Rationale

Zet de eerste stap

INTAKE

Of je je nou wilt aanmelden om met de behandeling te beginnen, of je een vraag hebt over de behandeling, contact opnemen met ons opnameteam is de eerste stap. Een ervaren toelatingscoördinator zal je te woord staan en je vanaf daar verder helpen.

    Wanneer ben je verslaafd?

    Hoe onschuldig is cannabisgebruik?

    Cannabis, wiet of hasj. We kennen het allemaal. Het cannabisgebruik is in de afgelopen decennia enorm toegenomen en de discussie over de legalisering en de gezondheidsrisico's raakt niet stil. Cannabis valt onder de term soft drug en iets waarvan wordt gedacht dat het relatief onschuldig is. Maar hoe waar is dat eigenlijk? Laten we eens dieper ingaan op de feiten

    Lees Meer

    De effecten van XTC op lichaam en geest

    XTC, ook bekend als MDMA, is een populaire recreatieve drug die vooral wordt gebruikt tijdens festivals, raves en in het uitgaansleven. Maar wat zijn de effecten eigenlijk van XTC op je lichaam en geest? Wat gebeurt er in het lichaam?

    Lees Meer

    Omgaan met triggers

    Verslaving is een complexe aandoening die niet alleen fysieke en psychologische afhankelijkheid met zich meebrengt, maar ook een voortdurende strijd met triggers. Het is belangrijk dat je eerst ontdekt en bewust bent wat je triggers zijn, daarna kun je gaan leren hoe je moet omgaan met je triggers. Weten hoe je er mee om moet gaan kan het verschil maken tussen succesvol afkicken en een terugval.

    Lees Meer