Psychische stoornissen en verslavingen zijn een beetje als het verhaal van de kip en het ei. Wat kwam eerst? De kip of het ei? Geestesziekten of verslaving? Wanneer iemand te maken heeft met zowel een psychische aandoening als een actieve verslaving, is het belangrijk dat hij voor beide tegelijk behandeld wordt. Dit wordt ook wel een dubbele diagnose genoemd en het speelt een belangrijke rol bij het kiezen van het juiste behandelplan voor blijvend herstel.
Dubbele diagnose is een term die wordt gebruikt om een persoon te beschrijven die zowel een middelengebruikstoornis als een of meer psychische stoornissen heeft. Het wordt ook wel co-occurring disorder (COD) genoemd.
Er zijn twee soorten dubbele diagnose:
Heb je een psychische aandoeningen, dan kunnen alcohol en/of drugs je beter laten voelen. Daarnaast biedt het effect van deze middelen een bepaalde veiligheid, waardoor je beter kunt omgaan met symptomen als depressie, angst en woede. Veelvuldig en langdurig gebruik van drugs en alcohol leidt dan tot verslaving.
Anderzijds kan misbruik van voorgeschreven drugs of straatdrugs bijvoorbeeld een bipolaire stoornis of schizofrenie uitlokken of verergeren. Van verschillende drugs is bekend dat ze een geestesziekte activeren of op zijn minst een bestaande angst of depressie verdiepen.
Bij sommige mensen worden verslaving en geestelijke gezondheidsproblemen door dezelfde factor veroorzaakt en beginnen ze tegelijkertijd. Bij anderen begint het juist apart en wordt het steeds erger als de dubbele stoornis niet wordt behandeld.
Een dubbele diagnose hangt af van het soort psychische stoornis en de symptomen daarvan, de gebruikte drugs en/of alcohol en de ernst van de stoornis in het gebruik van middelen. Ook de manier waarop de geestelijke gezondheid en de verslaving het verloop van iemands algemene welzijn beïnvloeden speelt een belangrijke rol.
Iemand met een dubbele diagnose heeft vaak een of meer psychische stoornissen (depressie, angststoornis, bipolaire stoornis, schizofrenie, persoonlijkheidsstoornissen) en verslavingen (alcohol, drugs, gokken, internet, seks). Sterker nog, uit statistieken blijkt dat minstens de helft van de mensen met een mentale ziekte een gelijktijdige drugs- of alcoholverslaving heeft en omgekeerd.
Psychische aandoeningen die vaak voorkomen bij verslaving zijn onder andere depressie, angststoornis, bipolaire stoornis, ADHD, schizofrenie, borderline en antisociale persoonlijkheidsstoornis.
Ja, bepaalde drugs kunnen ernstige psychische aandoeningen veroorzaken en kunnen de werking van de hersenen veranderen. Psychiatrische symptomen zoals chronische angst, depressie en paranoia komen vaak voor bij acute intoxicatie en ontwenning. De bijwerkingen kunnen kortdurend of blijvend zijn.
Drugs waarvan bekend is dat ze ernstige ziekten kunnen veroorzaken zijn onder andere cocaïne, inhaleermiddelen, ketamine, kratom, LSD, marihuana, MDMA, methamfetamine, PCP, voorgeschreven medicijnen en stroïden.
Volgens het National Institute of Drug Abuse (NIDA) is de kans dat iemand met een verslaving lijdt aan stemmings- en angststoornissen ongeveer twee keer zo groot als de algemene bevolking. Evenzo lopen mensen met psychische stoornissen vaak twee keer zoveel kans om afhankelijk te worden van voorgeschreven geneesmiddelen of verslavende middelen.
Dit betekent niet dat je een verslaving ontwikkelt als je een mentale stoornis hebt. Of dat je een psychische aandoening ontwikkelt als je een verslaving hebt. Er zijn andere omgevingsfactoren die een dubbele diagnose beïnvloeden, evenals een complex samenspel van genetica.
Het is moeilijk een dubbele diagnose te behandelen. Het is namelijk niet altijd gemakkelijk om te zeggen welke symptomen van welke aandoening komen. Het kost tijd om uit te zoeken wat een psychische stoornis is en wat een drugs- of alcoholprobleem is. Dat komt omdat psychische stoornissen en verslaving veel van dezelfde symptomen hebben, zoals depressie, angst, agressie, prikkelbaarheid, paranoia enz.
Iemand die marihuana of crystal meth gebruikt kan langdurige psychotische reacties ervaren. Dat terwijl iemand met alcoholisme chronische depressie en angst kan ondervinden. Dit betekent niet per se dat ze een gelijktijdige psychische stoornis hebben.
Om de symptomen van een dubbele diagnose te behandelen, moet je de onderliggende oorzaken vinden en die aanpakken. Een persoon met een mogelijke gelijktijdige psychische aandoening en verslaving moet worden geëvalueerd door een professional in de geestelijke gezondheidszorg. Bovendien heeft hij een geïntegreerd herstelbehandelplan nodig dat is afgestemd op zijn unieke behoeften.
Dubbele diagnose is niet iets dat je zelf kunt vaststellen. Het is immers een complexe aandoening. Er zijn echter een paar tekenen die wijzen op de waarschijnlijkheid dat je een bijkomende stoornis hebt.
Dubbele diagnose wordt het best behandeld via een geïntegreerde aanpak waarbij de mentale aandoening en de verslaving tegelijkertijd worden behandeld. Een behandelplan voor een dubbele diagnose in een verslavingskliniek als White River Recovery wordt begeleid door een multidisciplinair team dat bestaat uit een psychiater, psycholoog, counselor, verslavingszorgtherapeuten en voedingsdeskundige.
Het behandelplan voor verslaving met een bijkomende psychische stoornis kan het volgende omvatten:
Het onderzoek naar het verband tussen psychische aandoeningen en verslaving is vergevorderd en heeft geleid tot de ontwikkeling van doeltreffende gedragstherapieën.
CGT en DBT zijn twee populaire gedragstherapieën die worden gebruikt om comorbide patiënten te behandelen in klinische verslavingsbehandelingscentra of in ambulante voorzieningen.
CGT helpt mensen om destructieve en verontrustende gedachtepatronen te herkennen en te veranderen. Deze gevoelens kunnen een negatief effect hebben op hun gedrag en gevoelens. CGT is effectief omdat het zich richt op het vaderen van automatische negatieve gedachten die depressie en angst aanwakkeren.
Bovendien helpt het bij het omzetten van negatieve gevoelens naar meer positieve, realistische gedachten.
DBT leert mensen in het moment te leven, gezonde relaties te ontwikkelen en betere manieren te vinden om met stress om te gaan. Het is de praktische kant van CGT.
DBT werd specifiek ontworpen voor de behandeling van borderline persoonlijkheidsstoornis (BPD), maar wordt nu ook gebruikt voor de behandeling van verslaving en comorbide psychische stoornissen, gedragsstoornissen, eetstoornissen en PTSS.
Of je je nou wilt aanmelden om met de behandeling te beginnen, of je een vraag hebt over de behandeling, contact opnemen met ons opnameteam is de eerste stap. Een ervaren toelatingscoördinator zal je te woord staan en je vanaf daar verder helpen.
XTC, ook bekend als MDMA, is een populaire recreatieve drug die vooral wordt gebruikt tijdens festivals, raves en in het uitgaansleven. Maar wat zijn de effecten eigenlijk van XTC op je lichaam en geest? Wat gebeurt er in het lichaam?
Lees Meer
Verslaving is een complexe aandoening die niet alleen fysieke en psychologische afhankelijkheid met zich meebrengt, maar ook een voortdurende strijd met triggers. Het is belangrijk dat je eerst ontdekt en bewust bent wat je triggers zijn, daarna kun je gaan leren hoe je moet omgaan met je triggers. Weten hoe je er mee om moet gaan kan het verschil maken tussen succesvol afkicken en een terugval.
Lees Meer
Het besluit om te stoppen met alcohol is een moedige stap richting een gezonder en evenwichtiger leven. Echter, de manier waarop je dit aanpakt, kan een grote impact hebben op je gezondheid en welzijn. Een methode die regelmatig hoort is je "cold turkey" afkicken. Hierbij stop je abrupt met drinken. Maar is dit de beste aanpak, vooral als je een zware drinker bent? In deze blog bespreken we wat "cold turkey" betekent, de mogelijke risico's en waarom professionele begeleiding cruciaal kan zijn.
Lees Meer