Waarom stigma’s rondom verslaving bestaan
Om te beginnen wat is een stigma? Het verwijst naar de negatieve beeldvorming, vooroordelen en discriminatie waarmee individuen of groepen worden geassocieerd vanwege kenmerken zoals een bepaalde aandoening, gedragingen of sociaal-culturele achtergronden. In het geval van verslaving kan stigma resulteren in het labelen van mensen met een verslaving als zwak, immoreel of onverantwoordelijk. Hierbij wordt de aandoening gezien als een teken van persoonlijk falen in plaats van een medische aandoening.
Het stigma rondom verslaving kan voortkomen uit verschillende bronnen, waaronder onwetendheid, culturele opvattingen en zelfs media-invloeden. Culturele opvattingen spelen een grote rol in hoe we verslaving zien. In veel samenlevingen wordt verslaving gezien als een gebrek aan wilskracht of morele zwakte, in plaats van een medische aandoening. De media draagt ook bij aan deze misvattingen door vaak een sensationeel en vertekend beeld van verslaving te presenteren, waarbij de nadruk ligt op extreme gevallen en negatieve gevolgen zonder aandacht te besteden aan de onderliggende oorzaken en mogelijke herstelopties.
De impact van stigma’s
De negatieve beeldvorming rond verslaving kan verwoestende gevolgen hebben voor degenen die eraan lijden. Het kan leiden tot zelfstigma, waarbij individuen hun eigenwaarde verliezen en het moeilijk vinden om hulp te zoeken. Zelfstigma kan gevoelens van schaamte, schuld en waardeloosheid versterken, wat de cyclus van verslaving kan verergeren.
Daarnaast kan de negatieve beeldvorming de toegang tot behandeling en herstel belemmeren. Mensen met een verslaving kunnen bang zijn voor veroordeling of afwijzing, waardoor ze minder snel hulp zoeken. Dit kan leiden tot een verdere verslechtering van hun gezondheid en welzijn. Bovendien kan deze negatieve beeldvorming de reactie van zorgverleners en maatschappelijke instellingen op mensen met een verslaving beïnvloeden, wat leidt tot onvoldoende zorg en ondersteuning.